LENFÖDEM (FİL HASTALIĞI)
Lenfödem (FİL HASTALIĞI) NEDİR?
Sıklıkla uzuvların etkilendiği vücudun bir bölümünün şişmesidir. Aynı zamanda yüz, gövde, karın veya genital bölgede de ortaya çıkabilir. Dokular arası boşlukta anormal miktarda protein ve su birikmesiyle karakterize velenfatik sistemin mekanik yetmezliğine bağlı olarak gelişir.
Lenf sistemi nedir? NERELERDE Bulunur?
Lenf sistemi lenf sıvısını dokulardan alıp kan akımına getirir. Bu akış sırasında çok fazla lenf nodlarından geçerek lenf sıvısı süzülür. Dokular arasındaki kan dolaşımının içine alamadığı maddeleri direne etmekle görevlidir.
LENF SİSTEMİ saç, tırnak, diş, gözün korneası, kemik dokusu, Beyin , omurilik hariç heryerde bulunur. Vücudu ağ gibi sarar.
LENFÖDEMİN – ÖDEMDEN FARKI ?
Ödemde dokular arasında su birikir. Lenfödemde ise dokular arası biriken sıvıda protein, yağ ve hücre parçacıkları bulunur. Bu proteinler dokunun daha fazla su çekmesine sebep olur. Böylelikle dokular arası sıvı miktarı zamanla artar.
LENFÖDEMİN NEDENLERİ
Lenfödem Primer ve Sekonder olmak üzere sınıflandırılır.
-Primer lenfödem : Lenf sisteminin yapısal bozukluğu sonucu doğum anında veya daha ileri yaşlarda ortaya çıkar.
-Sekonder lenfödem : Daha yaygın olup sıklıkla kanser cerrahisi ve radyoterapi sonrası ortaya çıkar. Şiddetli toplardamar yetmezliklerinde de lenfödem ortaya çıkabilir.
GEÇMEYEN ŞİŞLİKLERİMİN SEBEBİ LENFÖDEM OLABİLİR Mİ?
Lenfödemi düşünebilmek için öncelikle ödem oluşumuna sebebiyet verecek böbrek hastalıkları, kalp hastalıkları, hamilelik , toplardamar yetersizliği gibi sorunları elemek gerekir. Bu tip sağlık sorunları olmamasına rağmen geçmeyen ve zamanla artan şişlik miktarı kişiye lenfödemi düşündürebilir. Bu durumda mutlaka bir Kalp Damar Cerrahına başvurmalısınız.
LENFÖDEMİN EVRELERİ
Lenfödemin ilk evresinde kişi geceleri şişlik iniyormuş gibi hissetse de ikinci ve üçüncü evrelerde ödem sertleşmeye başlayacak ve kişide deri değişiklikleri görülecektir. Deri değişikliklerinin olduğu son evreye Fil Evresi denir. Halk arasında Fil Hastalığı denmesinin sebebi de budur.
LENFÖDEM TEDAVİSİNDE FİZYOTERAPİ VE REHABİLİTASYONUN ROLÜ
Uluslararası geçerliliği olan sertifikalı fizyoterapistler tarafından yapılmaktadır. Amacımız şişlik olan hasarlı bölgedeki fazla sıvıyı sağlam vücut bölgesine yönlendirerek dolaşıma katmaktır. Şiş bölge tamamen boşaltıldıktan sonra kişiye uygun ölçülerde bası giysisi verilerek hasarlı bölgenin tekrar şişmesi önlenir.
Bu tedavi programı Kompleks Boşaltıcı Fizyoterapi adı altında toplanmıştır.
KOMPLEKS BOŞALTICI FİZYOTERAPİ (KBF)
1-Manuel lenf drenajı :Lenf damar sisteminin çalışmasını artıran nazik bir manuel tedavi tekniğidir.Bloke olmuş damarlardaki lenf sıvısını lenf damarları yoluyla sağlıklı merkezlere ileterek toplar damar sistemine geçmesini sağlar.
2- Kompresyon tedavisi: Etkilenen bölgede sıvının tekrar birikmesini önlemek amacıyla uygulanır.Lenfatik ve toplar damar geridönüşüne yardımcı olur.
3-Egzersiz : Lenfödem fizyoterapisti egzersiz programını her hastaya özel olarak tasarlar. Egzersizler bası giysisi içindeyken yapılmalıdır. Bu egzersizler kas eklem pompasına yardımcı olur.
4-Cilt bakımı: Lenfödemli cilt enfeksiyonlara duyarlı olup genelde kurudur. Uygun cilt bakım ürünleri cildin nemini korur ve enfeksiyonları önler.
LENFÖDEM TEDAVİ EDİLMEZSE, SİSTEMİN YETMEZLİĞİ VE DOKU DEĞİŞİKLİKLERİ GİDEREK ARTACAKTIR.
Kompleks Boşaltıcı Fizyoterapinin Kullanıldığı Alanlar
- Lenfödem
- Kronik venöz yetmezlik
- Cerrahi sonrası şişlik
- Travma sonrası şişlik
- Lipödem – Lipolenfödem
- Ampüte güdük ödemi
- Migren ağrısı
Lenfödemde Yapılmaması Gerekenler
-Klasik Masaj :Klasik Ödemi azaltmak için kullanılmasına karşın lenfödemi artırması sebebiyle kesinlikle lenfödemli bölgeye uygulanmamalıdır.
-Sıcak Uygulamalar : Hasarlı lenf sistemine binen yükü artırarak lenfödemin artmasına sebep olur.
-Kompresyon pompaları : Klasik ödemi azaltmakla beraber lenf damarlarına zarar vermesi sebebiyle lenfödemi ARTIRIR.
-Diüretik ilaçlar : Bu ilaçlar hücreler arası bölgeden suyu çeker fakat kalan proteinler hasarlı bölgeye daha fazla su girişine sebep olur. Böylelikle şişlik artar.
Lenfödem Fizyoterapisti Mukaddes YILMAZ
